سِرِّ نام‏گذارى عرفات

عرفاب بیابان وسیعى است در چهار فرسخى مکه که حاجیان، ظهر تا غروب روز نهم ذى‏الحجه را در آنجا مى‏مانند. در نام‏گذارى این سرزمین به عرفات جهات گوناگونى ذکر شده است. مرحوم طبرسى شش جهت و فخر رازى ده جهت را بیان کرده است که به برخى از آن اشاره مى‏شود:
1. حضرت ابراهیم علیه السلام در این روز، به آنچه قبلا براى او توصیف شده بود، معرفت و شناخت پیدا کرد.
2. حضرت آدم علیه السلام و حوا در این مکان اجتماع پیدا کردند و یکدیگر را شناختند، پس از آن که از هم جدا بودند.
3. به مناسبت رفعت و علو مکان، این محل بدین اسم نامیده شده است.
4. آنجا جبرئیل مناسک حج را به ابراهیم تعلیم داد و ابراهیم علیه السلام به او گفت: (عرفت عرفت)، شناختم، شناختم.
5. عرفه مشتق از اعتراف است. زیرا حجاج هنگام وقوف در آن به عظمت و جلال الهى، و به فقر و ذلت خود اقرار مى‏کنند و گفته شده که حضرت آدم علیه السلام و حوا در اینجا وقوف کردند و گفتند:

قالا رَبَّنا ظَلَمْنا أنْفُسَنا وَ إنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنا وَ تَرْحَمْنا لَنَکُونَنَّ مِنَ الْخاسِرینَ - سوره مبارکه اعراف، آیه 23

مجمع البیان، جلد 2، صفحه 525. تفسیر کبیر، جلد 5، صفحه 190 

ابعاد حج در قرآن(2)

وقایع و اعمال و نسک حج گرچه به ظاهر از هم جدا هستند، اما مطالعه دقیق آن نشانگر دقایق آداب سیر طلب و حضور مراسم حب و عشق و اخلاص و بالاخره بیرون آمدن از مقامات دانیه و پیوستن به مقامات عالیه است که هرچه بیش‏تر در آن ‏دقت‏ شود، حقائق تازه‏تر و نکات لطیف‏تر عاید انسان مى‏گردد.

ادامه مطلب...

ابعاد حج در قرآن(1)

وقایع و اعمال و نسک حج گرچه به ظاهر از هم جدا هستند، اما مطالعه دقیق آن نشانگر دقایق آداب سیر طلب و حضور مراسم حب و عشق و اخلاص و بالاخره بیرون آمدن از مقامات دانیه و پیوستن به مقامات عالیه است که هرچه بیش‏تر در آن ‏دقت‏ شود، حقائق تازه‏تر و نکات لطیف‏تر عاید انسان مى‏گردد.

ادامه مطلب...

« لبیک اللهم لبیک

لبیک لا شریک لک لبیک

ان الحمد و النعمة لک و الملک

لا شریک لک لبیک »

در اهمیت حج همین قدر بس که در قرآن مجید یک سوره به نام حج اختصاص یافته که در آیه 27 سوره حج خداوند خطاب به پیامبرش مى‏فرماید:
وَ أذِّنْ فِى النّاسِ بِالْحَجِّ یَأْتُوکَ رِجالاً وَ عَلى کُلِّ ضامِرٍ یَأْتینَ مِنْ کُلِّ فَجِّ عَمیقٍ (حج/27) و در میان مردم براى حج ندا در ده که پیاده و سوار بر هر شتر لاغرى که از هر راه دورى مى‏آیند رو به سوى تو آورند.
و در سوره آل عمران، آیه 97 مى‏فرماید:
فیهِ آیاتٌ بَیِّناتٌ مَقامُ إبْراهیمَ وَ مَنْ دَخَلَهُ کانَ آمِناً وَ لِلّهِ عَلَى النّاسِ حِجُّ الْبَیْتِ مَنِ اسْتَطاعَ إلَیْهِ سَبیلاً وَ مَنْ کَفَرَ فَإِنَّ اللَّهَ غَنِیُّ عَنِ الْعالَمینَ (آل عمران/97) در آن شگفتیهاى آشکار از جمله مقام ابراهیم است، و هر کس که وارد آن شود در امان است، و خداى را بر مردم، حج خانه [ى کعبه] مقرر است، البته هر کسى که بدان راه تواند برد، و هرکس که کفر [و انکار] ورزد [بداند که] خداوند از جهانیان بى‏نیاز است.
تارک حج مسلمان از دنیا نمى‏رود
در کتاب تفسیر نور الثّقلین، جلد 1، صفحه 347 به نقل از کتاب من لا یحضر الفقیه در تفسیر این آیه از پیامبر اکرم صلى اللَّه علیه و آله روایت مى‏کند که خطاب به على علیه السلام فرمود:
یا على تارک حج در صورت استطاعت کافر است.
چنانچه خداوند خودش در قرآن مجیدش مى‏فرماید:
از براى مردم واجب است زیارت این خانه به شرط استطاعت و چنانچه کسى از رفتن سرپیچى کرد در واقع کافر گردیده و (از این راه بر خدا ضررى وارد نیامده زیرا) خداوند از عبادت و اطاعت مردم بى‏نیاز است.
یا على کسى که در رفتن به حج کوتاهى کند و نرود تا بمیرد در قیامت یا یهودى و یا مسیحى محشور خواهد شد.
از امام صادق علیه السلام هم حدیثى به این مضمون رسیده که مى‏فرماید:
کسى که در صورت استطاعت مالى و جانى و باز بودن راه نرود مکه تا بمیرد، هنگام مردن به او گفته مى‏شود بمیر یا به دین یهود یا به دین مسیح و مسلمان حق ندارى که بمیرى. 

/گناهان کبیره، جلد 2، صفحه 225/
در قرآن علاوه بر سوره حج در سوره‏هاى دیگر نیز حکایت از حج دارد که توجه خوانندگان را به آن جلب مى‏کنیم :
1- سوره بقره، آیات: 125، 126، 127، 128، 144، 145، 148، 149، 150، 158، 189، 193، 196، 197، 198، 199، 200، 203، 217
2- سوره آل عمران، آیات: 96، 397
3- سوره توبه، آیات: 3، 18، 28

"دیگر پستهای مربوط به حج را میتوانید در  اینجا ببینید"

4 منتخب الانوار المضیئة، سید بهاء الدین على النیلى النجفى، ص 30

معیارهای همسر نیکو از نگاه قرآن(1)

یکی از مسایلی که انسان مومن در جست و جوی آن گام بر می دارد و می کوشد به آن دست یابد، تطابق کامل زندگی فردی و اجتماعی خویش با الگوی دینی به ویژه الگوهای قرآنی است. از این رو در سخنان خویش برای توجیه رفتار و اندیشه و بینش و نگرش خویش همواره از آیات و روایات بهره می گیرد و به سیره عملی امامان (ع) استناد می کند. در خوراک می کوشد همانند آنان بخورد و یا در نحوه پوشش و خواب از آنان الگوبرداری نماید. چیزهایی را که آنان ناپسند و زشت می دانستند و یا پسندیده و زیبا می یافتند استفاده کند و خود را متمایل به آن ها نشان دهد.
در مسئله ازدواج نیز می کوشد تا زندگی خود را بر اساس الگوها و معیارهای علمی و عینی آنان و سیره عملی ایشان سامان دهد و آن چیزهایی را که از نظر ایشان ملاک و ارزش است ارزش قرار دهد و از آن چیزهایی که ضد ارزش است دوری و پرهیز نماید. بنابراین شناخت این معیارها و ارزش ها برای انسان مومن بسیار مهم و اساسی است؛ زیرا می کوشد تا خود را همانند ایشان کند و سر تا پا همسان سازی را بر پایه تقلید انجام دهد؛ زیرا معتقد است همسان سازی به معنای موفقیت کامل و رسیدن به جایگاهی است که ایشان از این راه بدان دست یافته اند. مسئله تقلید در حوزه بینش و نگرش و رفتار، امری است که قرآن بر آن تاکید کرده از جمله می فرماید اگر می خواهید محبوب خدا شوید از من پیامبر تقلید کنید و یا این راه مستقیم و راست من است از آن پیروی نمایید و یا گام در جایی نهید که من در آن جا گام نهاده ام و سر سوزنی از آن تخطی نکنید و یا این که نه پیش بیفتید و نه پس بمانید که در هر دو حالت گمراه می شوید، که اینها نمونه هایی از این دستورها و فرمان هاست که در آیات قرآنی بدان اشاره شده است و روایات بسیاری نیز در باب اطاعت از سیره زندگی پیامبر و امامان وارد شده که مجال طرح آن در این نوشتار نیست.

ادامه مطلب...

شاه شمشادقدان خسرو شیرین دهنان = که به مژگان شکند قلب همه صف شکنان
مست بگذشت و نظر بر من درویش انداخت = گفت اى چشم و چراغ همه شیرین سخنان
تا کى از سیم و زرت کیسه تهى خواهد بود = بنده من شو و برخور ز همه سیمتنان
کمتر از ذره نه‏اى پست مشو مهر بورز = تا به خلوتگه خورشید رسى چرخ زنان
بر جهان تکیه مکن ور قدحى مى دارى = شادى زهره جبینان خور و نازک بدنان
پیر پیمانه کش من که روانش خوش باد = گفت پرهیز کن از صحبت پیمان شکنان *
دامن دوست به دست آر و ز دشمن بگسل = مرد یزدان شو و فارغ گذر از اهرمنان
با صبا در چمن لاله سحر مى‏گفتم = که شهیدان که‏اند این همه خونین کفنان
گفت حافظ من و تو محرم این راز نه‏ایم = از مى لعل حکایت کن و شیرین دهنان

*:

سوره مبارکه بقره، آیه 25

سوره مبارکه حجر، آیه 33

پروفسور واشنگتن ایرونیک (خاورشناس بزرگ آفریقایى):

قرآن کتابى است که از حدود اقیانوس اطلس تا نهر کاشمر، مردم را در زیر سایه همایون‏فر خود، سعادتمند نگه داشته است. قرآن، حاوى بالاترین مبادى و با ارج و سودمندترین آنها است.

دایرة المعارف شیعه، صفحه 747 - طبقات مفسران شیعه، جلد 1، صفحه 176

زنان الگو از نظر قرآن (2)

اگر انسان وارسته شد مى‏تواند الگوى دیگر انسانها قرار گیرد. اگر مرد باشد الگوى مردم است نه مردان، و اگر زن باشد باز الگوى مردم است نه زنان. این مطلب را قرآن کریم به صورت صریح روشن کرده و چهار زن را به عنوان زن نمونه (دو نمونه خوب و دو نمونه بد) ذکر مى‏کند.
زن، چه بد و چه خوب نمونه زنان نیست، زن نمونه است. فرق است ‏بین این دو مطلب که اگر زن خوب شد، آیا نمونه زنان مى‏باشد یا زن نمونه است؟ چه این که مرد، اگر خوب شد، نمونه مردان نیست ‏بلکه مرد نمونه است.

قرآن کریم مى‏فرماید: آن که خوب است نمونه مردم است نه نمونه مردان. و زن خوب، نمونه زنان نیست، بلکه زن نمونه است، چه این که زن بد، نمونه زنان بد نیست، بلکه نمونه انسانهاى بد است.

ادامه مطلب...

حافظ وهبه از نویسندگان معروف وهابى، آراء و عقاید وهابیت را در امور کلى زیر خلاصه نموده است:
مبارزه و جنگ با بدعتها و منکرات، مخصوصاً چیزهایى که موجب شرک مى باشد از قبیل زیارت ،توسل، تبرک به آثار اولیاء، نمازگزاردن نزدیک قبر و افروختن چراغ براى قبور و نوشتن برروى آنها، حال براى زیارت بناى قبور و تعمیر ساختمانهابراى قبور نذر و ذجه و گریه بر آنها، قسم به غیر خدا، استمداد و استشفاء از غیرخدا و شفاعت طلبیدن از آنان و...

• عقاید وهابیت :

حافظ وهبه از نویسندگان معروف وهابى، آراء و عقاید وهابیت را در امور کلى زیر خلاصه نموده است:
1- بازگشت به کتاب خدا و سنت پیغمبرى و پیروى راه سلف صالح (صحابه پیامبر و تابعین) در فهمیدن آیات و احادیث و نرفتن به راه فلاسفه و متکلمان و صوفیه که همه آنها مخالف طریق سلف صالح است.

(از قبیل آیات و روایات مربوط به اعتقاد به رویت و اثبات جهت و جسم براى خدا و یا معصوم نبودن پیامبران قبل از بعثت و...). نقد این دسته افکار را مى توان در کتاب "الوهابیة والتوحید" آقاى کورانى ملاحظه نمود.

2- مبارزه و جنگ با بدعتها و منکرات، مخصوصاً چیزهایى که موجب شرک مى باشد از قبیل زیارت ،توسل، تبرک به آثار اولیاء، نمازگزاردن نزدیک قبر و افروختن چراغ براى قبور و نوشتن برروى آنها، حال براى زیارت بناى قبور و تعمیر ساختمانهابراى قبور نذر و ذجه و گریه بر آنها، قسم به غیر خدا، استمداد و استشفاء از غیرخدا و شفاعت طلبیدن از آنان و...

3- مبالغه نکردن و غلو ننمودن درباره پیغمبر و اولیاء بویژه پس از مرگ و در نظر نگرفتن نیروهاى و امداهاى غیبى و فوِق العاده براى آنان و موثر نبودن و یا فقدان ارتباط ارواح آنان با این دنیا

آنچه در فوِق اشاره گردید خلاصه اى بود از افکار و عقاید وهابیت که با توجه به بناى نوشتار بر اختصار نگاشته شده و براى آشنایى بیشتر مى توان به کتابهاى "منهاج السنت"، "مجموعه الرسائل الکبرى" "الفتادى الکبرى"، "الجواب الباهر فى زوار المقابر" و "الرد على الاختایى" از ابن تمیمه، کتابهاى "التوحید" "المهدیة النسیه"، "خلاصة الکلام"، "کشف الشبهات عن خالق الارض و السموات" و رساله "اربع قواعد" از محمدبن عبدالوهاب، کتاب "تطهیر الاعتقاد" محمدبن على شوکانى صنعانى و یا" ابن تمیمه حیاته و عصره و ارائه و فقه" از محمدابوزهره و بالاخره "حیات شیخ الاسلام ابن تمیمه" از محمدالبیطار مراجعه نمود.

ادامه مطلب...